Nadeszła wiosna, a wraz z nią ładna pogoda, dłuższe dni i chęć wypoczywania poza domem tak często jak tylko się da. Musimy jednak pamiętać, że razem z tą przepiękną porą roku rozpoczął się również sezon na kleszcze. Niestety przez wielu ludzi wciąż są one bagatelizowane i nie zdają sobie sprawy jak niebezpieczne mogą być ich ukąszenia. Dlatego tak ważny jest wzrost świadomości i wiedzy na temat zabezpieczania się przed tymi stworzeniami.
Czym są kleszcze i gdzie można je spotkać?
Kleszcze to niewielkie pajęczaki, które potrafią bardzo dobrze dostosować się do swojego nowego otoczenia. Dorosły osobnik ma osiem odnóży, a jego wyjątkowo rozwinięty aparat żądlący jest kluczem do przeżycia. Umożliwia on kleszczom przebicie skóry, dzięki czemu może się trzymać swojej ofiary. Kleszcze do życia potrzebują krwi, dużo więcej niż np. komary. W jego żądle znajduje się kolec, który bardzo mocno trzyma się żywiciela i sprawia, że usunięcie kleszcza nie należy do najprostszych zadań. Istnieje ponad 900 gatunków kleszczy. W Europie znajdziemy około 80 gatunków, a w Polsce – 19. Kleszcze znajdziemy głównie w lasach, parkach, a także na łąkach. Zazwyczaj czyhają one na swoje ofiary w wysokich trawach i przenoszą się na nowego żywiciela, kiedy ten otrze się o trawę. Kleszcze są aktywne, kiedy temperatura zaczyna przekraczać 5 stopni Celsjusza. W Polsce sezon na kleszcze rozpoczyna się zazwyczaj wiosną i kończy jesienią. Jednak jeśli zima jest łagodna sezon ten może trwać nawet cały rok.
Pamiętajmy, że po usunięciu kleszcza ze skóry można wykonać badanie genetyczne wyciągniętego osobnika, aby wykluczyć zakażenie.
Dlaczego kleszcze są niebezpieczne?
Ukąszenie kleszcza może być poważnym zagrożeniem dla naszego zdrowia i może prowadzić do różnych schorzeń. Najpopularniejszą chorobą przenoszoną przez kleszcze jest borelioza. Zdaniem ekspertów borelioza może mieć nawet 60 różnych objawów. Najczęstszym z nich jest rumień wędrujący, który powstaje wokół miejsca ukąszenia i stale się powiększa. Musimy jednak pamiętać, że brak rumienia nie świadczy o tym, że nie chorujemy na boreliozę. W drugiej kolejności występują objawy, które są podobne do dolegliwości towarzyszących grypie, czyli gorączka i dreszcze. Następne etapy choroby to zapalenie stawów, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie skóry, a także problemy z układem nerwowym. Inną bardzo poważną chorobą jest kleszczowe zapalenie mózgu, które objawia się zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych lub zapaleniem mózgu, a w niektórych przypadkach jednym i drugim. Choroba ta jest powodowana przez wirus i obecnie nie istnieją leki, które mogłyby go zwalczyć. Leczenie kleszczowego zapalenia mózgu sprowadza się do łagodzenia jego objawów, czyli obniżania gorączki czy uśmierzania bólu. Jedynym sposobem, który może nam pomóc się uchronić przed tym schorzeniem jest szczepienie. Kleszczowe zapalenie mózgu może być śmiertelne. Istnieją również inne choroby, wywoływane przez kleszcze, które nie występują rzadziej, ale nie powinny być bagatelizowane. Należą do nich anaplazmoza, czyli ostra choroba gorączkowa, która może być bardzo groźna u osób z obniżoną odpornością.
Kleszcze atakują bezboleśnie.
Jak uchronić się przed kleszczami?
Kleszcze to niebezpieczne stworzenia, a konsekwencje po ich ukąszeniu mogą być długotrwałe, dlatego bardzo ważne jest, aby odpowiednio się przed nimi zabezpieczać. Przede wszystkim zadbajmy o odpowiedni strój. Najlepiej postawić na wysokie buty, np. kalosze i ubrania z długimi nogawkami i rękawami. Dobrym sposobem będzie także włożenie nogawek w skarpety. Lepiej założyć ubrania w jasnym kolorze – dzięki temu łatwiej będzie je zauważyć, może zdążymy jeszcze przed ukłuciem. Przed wyjściem na spacer możemy spryskać ciało środkiem odstraszającym insekty. Będąc na spacerze powinniśmy unikać wysokich traw i zarośli. Lepiej omijać niewykoszone łąki czy zarośnięte brzegi rzek. Pamiętajmy, że kleszcze można spotkać nawet w miejskim parku. Po skończonym spacerze powinniśmy dokładnie obejrzeć nasze ciało, zwłaszcza takie miejsca jak zagłębienia pod kolanami czy wokół brzucha i piersi. Kleszcze preferują miejsca, które są ciepłe i cienkie. Musimy mieć na uwadze, że kleszcze stanowią zagrożenie nie tylko dla nas, ale również dla naszych zwierząt, więc warto zadbać także o ich ochronę. Pamiętajmy, aby regularnie sprawdzać sierść naszych pupili.
Jak usunąć kleszcza?
Jeśli zauważymy kleszcza na swoim ciele musimy działać jak najszybciej. Do usunięcia możemy wybrać pincetę lub specjalne przyrządy do ich wyrywania, a jeśli nie mamy żadnej z tych rzeczy – własne palce. Najważniejsze, aby uchwycić kleszcza jak najbliżej skóry. Najlepiej wyrywać go powoli bez gwałtownych szarpnięć. Po udanym usunięciu kleszcza należy zdezynfekować ranę i obserwować ją. Jeśli zauważymy zaczerwienienie musimy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.