Niewydolność nerek wiąże się z koniecznością przeprowadzenia systematycznych dializ. Dla pacjentów jest to trudny i wymagający zabieg, który może być powiązany z występowaniem niepożądanych symptomów zarówno w trakcie, jak i po leczeniu. Dializa trwa zazwyczaj kilka godzin i wymusza na pacjentach przyjęcie pozycji siedzącej. Ważne jest zatem, aby odpowiednio zadbać o wygodę osób dializowanych tak, aby cały proces przebiegał w komfortowych warunkach.
Jacy pacjenci potrzebują dializy?
Dializa, inaczej leczenie nerkozastępcze, to zabieg polegający na podłączeniu chorego do aparatury, przez którą przepływa krew pacjenta. Takie działanie ma za zadanie usunięcie nagromadzonych produktów przemiany materii, toksyn, metabolitów leków czy nadmiaru wody. Wyróżnia się dwa rodzaje dializ. Pierwsza z nich – hemodializa jest przeprowadzana w ośrodku referencyjnym. Drugą – otrzewnową, wykonuje się w warunkach domowych po uprzednim przeszkoleniu osoby chorej bądź jej opiekunów. Do dializoterapii kwalifikuje lekarz nefrolog.
Leczenia nerkozastępczego wymagają osoby z niewydolnością nerek o różnym podłożu. Do najczęstszych przyczyn rozpoczęcia dializ zalicza się schyłkową, przewlekłą niewydolność nerek oraz zatrucie glikolem etylenowym. Podlegają im również osoby, u których doszło do uszkodzenia nerek wskutek choroby alkoholowej.
Leczenie jest długotrwałe i wymaga od chorego systematycznych wizyt w stacji dializ oraz stosowania odpowiednio zbilansowanej i skomponowanej diety. Należy zrezygnować ze spożycia soli, a także unikać produktów bogatych w fosfor i potas, np. orzechy, banany, mleko, pomidory czy ziemniaki.
Jak często przeprowadzane są dializy?
W większości przypadków leczenie nerkozastępcze opiera się na hemodializie, która przeprowadza się w stacjach dializ lub specjalistycznych szpitalnych oddziałach. Pacjenci podłączani są do aparatury, czyli sztucznej nerki. Zabieg przeprowadzany jest przez wykwalifikowany personel medyczny. Hemodializa wymaga systematycznych wizyt w stacji dializ, zazwyczaj trzy razy w tygodniu. Zabieg trwa od 3 do 5 godzin. Istnieje możliwość przeprowadzenia hemodializy w warunkach domowych przy użyciu aparatury z wbudowanym mechanizmem, odpowiedzialnym za bezpieczeństwo pacjenta. Jednak ten rodzaj leczenia nie jest refundowany przez NFZ.
Fotel do dializ musi uwzględniać czas dializ
Czy dializa może być bolesna dla pacjentów i dlaczego?
Większość osób dobrze znosi leczenie nerkozastępcze, jednak część pacjentów zgłasza dolegliwości bólowe bądź występowanie niepożądanych objawów. W trakcie zabiegu chorzy najczęściej uskarżają się na bolesne skurcze mięśni kończyn dolnych, pojawiające się zazwyczaj w drugiej połowie procesu leczenia. Powstają w następstwie spadku perfuzji mięśni, która spowodowana jest szybkim zmniejszeniem się objętości osocza oraz płynu pozakomórkowego. Niskie stężenie sodu w płynie dializacyjnym również sprzyja występowaniu bolesnych skurczy mięśni.
Pacjenci uskarżają się również na uciążliwe symptomy w postaci bólu i zawrotów głowy, występujące po przeprowadzonej dializie. Mogą one mieć różne podłoża, jednak najczęściej występują u osób, które rozpoczynają leczenie. Wówczas bóle głowy mogą być symptomem tzw. zespołu niewyrównania. Objawia się on również poprzez skurcze łydek, drżenie mięśni czy ból w klatce piersiowej. Powstaje w wyniku szybkiego usunięcia zbędnych produktów przemiany materii z płynu pozakomórkowego, co przekłada się na dużą różnicę stężeń tych substancji w płynie ustrojowym.
Dodatkowo w trakcie i po leczeniu nerkozastępczym może wystąpić obniżenie bądź wzrost ciśnienia tętniczego, nudności lub świąd. Objawy te zazwyczaj mają łagodny przebieg.
Jak można zadbać o komfort pacjentów, aby dializa przebiegała poprawnie i w jak najlepszych warunkach?
Na samopoczucie osób chorych w trakcie i po zabiegu dializoterapii składa się kilka czynników. Pierwszym i najważniejszym jest dyscyplina pacjentów w codziennym życiu. Przestrzeganie wszelkich zaleceń, w tym ograniczenie spożycia płynów czy soli oraz systematyczne przyjmowanie leków zgodnie z wytycznymi, pozwala na zmniejszenie ewentualnych powikłań. Kluczowe jest również regularne zgłaszanie się na zabiegi.
Dobre samopoczucie pacjentów to również empatia i pomoc ze strony personelu medycznego, jak i odpowiednie wyposażenie oddziałów szpitalnych czy stacji dializ. Istotną funkcję spełniają tutaj specjalistyczne meble medyczne, znacząco podnoszące komfort osób chorych podczas leczenia. Niezastąpiony jest profesjonalny fotel do dializ, który stanowi wręcz obowiązkowe wyposażenie sal zabiegowych. Poszczególne modele różnią się między sobą budową luz zastosowaniem dodatkowych elementów. Jednak każdy z nich został wyposażony w wygodne podłokietniki, umożliwiające komfortowe ułożenie ręki. Część modeli posiada również zagłówek, dzięki czemu pacjenci mogą oprzeć głowę. Fotel do dializ powinien być wyposażony w możliwość regulacji, ponieważ indywidualne ustawienie jest niezwykle ważne dla komfortu pacjenta.
Jednym z często wybieranych foteli do dializ jest FoZa Multi, tworzony przez polskiego producenta mebli medycznych U.B.M. Katarzyna Kotasińska
Zabieg dializoterapii wymusza na pacjentach przyjęcie kilkugodzinnej pozycji siedzącej. Stąd też niezwykle ważne jest, aby osoby chore mogły wygodnie ułożyć swoje ciało. Fotel do dializ znacząco to ułatwia, gdyż jego konstrukcja umożliwia przyjęcie komfortowej pozycji przez kilka godzin. Jego zastosowanie przełoży się na lepsze samopoczucie osób dializowanych.
Zobacz: Zdrowie i Choroby
Artykuł może zawierać linki do stron i treści od Partnerów, Sponsorów dzięki którym portal jest bezpłatny.