Często jest tak, że wyposażenie łazienki dla niepełnosprawnych w dużej części pokrywa się z wyposażeniem łazienki dla seniora. Wynika to z faktu, że wiele osób starszych ma zbliżone problemy ruchowe do osób niepełnosprawnych i również wymaga pewnych udogodnień w korzystaniu z toalety czy prysznica. W tym artykule odpowiemy na pytanie, w co powinna być wyposażona domowa łazienka dla seniora lub osoby niepełnosprawnej.
Wymagania dla łazienki dla seniora
Nie będziemy rozgraniczać wyposażenia dla osób niepełnosprawnych i starszych ponieważ jest to zawsze kwestia indywidualna tzn. różne niepełnosprawności wymagają odmiennych ułatwień, jak również osoby starsze posiadają odmienną sprawność ruchową. Skupimy się na ogólnym wyposażeniu łazienki dla osób, które nie są do końca sprawne ruchowo, a to czy konkretne akcesoria muszą się znaleźć w danej łazience, trzeba już zdecydować samemu. Na początek weźmiemy pod uwagę wymagania przestrzenne, które muszą być spełnione w takim pomieszczeniu.
Łazienka dla seniora lub osoby niepełnosprawnej jest przeznaczona min. dla osób na wózkach inwalidzkich i z tego względu podstawową kwestią w takiej łazience jest zamontowanie drzwi dla niepełnosprawnych, czyli takich, które nie posiadają progów oraz mają szerokość co najmniej 90 cm. Ponadto niezbędna jest odpowiednia przestrzeń manewrowa wewnątrz łazienki o minimalnej szerokości 1,5 m.
Jeśli chodzi o wyposażenie łazienki dla niepełnosprawnych to muszą się w niej znaleźć: umywalka dla niepełnosprawnych, sedes dla niepełnosprawnych oraz pochwyty dla niepełnosprawnych. Ważnym elementem jest również lustro uchylne, które pomaga osobom na wózku podczas toalety. W przypadku łazienki dla niepełnosprawnych, w której można się jeszcze kąpać, należy wyposażyć ją w prysznic dla niepełnosprawnych lub wannę oraz udogodnienia związane z braniem kąpieli takie jak: siedzisko do kabiny prysznicowej i uchwyty prysznicowe lub siedzisko do wanny i uchwyty wannowe.
Prysznic dla niepełnosprawnych
Podstawowym wymogiem kabiny prysznicowej dla osób niepełnosprawnych i starszych jest brak progu. Dzięki temu osoby starsze nie muszą wysoko podnosić nóg i unikną potknięcia a osoby na wózku mają swobodny dostęp do prysznica. Minimalne rozmiary brodzika to 90 x 90 cm oraz głębokość max. 3 – 4 cm. Ponadto brodzik powinien posiadać minimalny spad skierowany do kratki ściekowej, która powinna znajdować się pod siedziskiem prysznicowym. Brodziki dla osób niepełnosprawnych mogą być wykonane z ceramiki lub ze stali szlachetnej. Można też taki brodzik wykonać samemu obniżając daną powierzchnię podłogi łazienki i montując tam odpływ; podłoga w łazience i tak prawie zawsze jest wyłożona płytkami więc nie będzie to trudne.
Siedzisko pod prysznic
Siedziska pod prysznic są nieocenioną pomocą w braniu kąpieli dla osób starszych jak i niepełnosprawnych. Pozwalają na bardziej komfortowe branie kąpieli osobom o ograniczonej sprawności ruchowej. Siedziska prysznicowe powinny być montowane na wysokości 43 – 48 cm. Siedziska do kabiny prysznicowej zazwyczaj mają wymiary 40 x 40 cm. Najpopularniejsze są siedziska prysznicowe składane, które dzięki możliwości składania pozwalają na korzystanie z tego samego prysznica również osobom sprawnym ruchowo. Zalecamy, aby kupować siedziska prysznicowe z atestami PZH, aby mieć pewność bezpieczeństwa; inne akcesoria łazienkowe również polecamy kupować z atestami PZH.
Taboret do kabiny prysznicowej
Taborety prysznicowe są przydatne dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. Zazwyczaj wymiary siedziska to około 35 x 35 cm, a wysokość waha się między 40 a 45 cm.
Uchwyt pod prysznic
Poręcze prysznicowe występują albo w formie poręczy kątowych, czyli w całości montowanych na dwie strony prysznica lub też w formie pojedynczych uchwytów prostych, gdzie możemy zdecydować czy chcemy jeden uchwyt czy dwa. Oczywiście nie mogą być dłuższe niż ściana prysznica i zazwyczaj mają długość 40 cm. Uchwyty pod prysznic zazwyczaj są wykonane ze stali nierdzewnej.
Akcesoria wannowe dla niepełnosprawnych
Lepszą opcją do kąpieli dla osób niepełnosprawnych jest prysznic aniżeli wanna, lecz jeśli ktoś lubi kąpać się w wannie, to można tą kąpiel usprawnić poprzez różne udogodnienia. Podstawowym ułatwieniem dla osób starszych będą schodki do wanny. Kolejnym istotnym udogodnieniem będzie siedzisko do wanny; można je montować na stałe lub jako ruchome, co jest lepszą opcją, gdy z tej samej wanny korzystają też inne osoby; standardowa rozpiętość ramion siedziska to 72 – 82 cm. Istotnym ułatwieniem będą też uchwyty wannowe, które powinny być montowane zaraz nad wanną oraz przy wannie. Ich rozmiary i kształt mogą być bardzo różne dlatego polecamy wybierać najdogodniejszą opcję samemu.
Umywalka dla niepełnosprawnych
Przestrzeń manewrowa przed umywalką powinna wynosić co najmniej 90 x 120 cm. Spód umywalki nie powinien być niżej niż na wys. 70 cm, za to jej górna krawędź na wys. 85 cm. Nie powinno się stosować postumentów, które ze względu na swoje rozmiary uniemożliwiają podjechanie pod umywalkę wózkiem. Umywalki dla niepełnosprawnych mogą być wykonane z ceramiki lub ze stali nierdzewnej.
Uchwyty umywalkowe dla niepełnosprawnych
Montuje się je przy umywalce po obu jej stronach, tak aby poręcz za którą się chwyta była na tej samej wysokości, co górna krawędź umywalki. Poręcze dla niepełnosprawnych są przydatne tak samo dla osób starszych, które przy dłuższym staniu przy umywalce mogą się na nich podeprzeć. Zaleca się, aby montować uchwyty po obu stronach umywalki ponieważ, ludzie mogą mieć różne niepełnosprawności. Powinny być montowane w taki sposób, jak jest to pokazane na zdjęciu tytułowym artykułu.
Lustro dla niepełnosprawnych
Lustra uchylne są szczególnie przydatne dla osób na wózkach inwalidzkich, gdyż dzięki nim mogą komfortowo przeglądać się w lustrze. Ważne jest, że lustro dla niepełnosprawnych z możliwością regulacji kąta nachylenia pozwala na przeglądanie się również na stojąco innym osobom korzystającym z łazienki; jest to szczególnie pomocne w miejscach, gdzie z tej samej łazienki np. w domu opieki korzystają zarówno osoby chodzące jak i te na wózkach inwalidzkich.
Miska ustępowa dla niepełnosprawnych
Aby korzystanie z miski WC było dla osób niepełnosprawnych oraz starszych komfortowe, muszę zostać spełnione pewne wymogi. Zalecana wysokość miski to 45 – 50 cm, ale najważniejszą kwestią jest taka sama wysokość miski jak i wózka i w tym celu stosuje się np. nakładki na sedes. Deska sedesowa musi być zamontowana na sztywno, tak aby przy siadaniu na sedes nie przesuwała się. Przycisk spłuczki powinien być zamieszczony z boku sedesu lub – co jest lepszą opcją – powinna być zamontowana spłuczka automatyczna. Przy WC powinny być zamieszczone uchwyty do podparcia.
Uchwyty uchylne przy WC
Takie uchwyty łazienkowe są niezwykle pomocne dla osób na wózku oraz dla osób, które mają problemy ze schylaniem się. Dzięki temu, że uchwyt można podnieść, stwarza to lepszą możliwość manewru dla osób na wózkach. Na uchwycie można zamontować przycisk do spłuczki lub przycisk alarmowy. Zaleca się montować uchwyty po obu stronach muszli. Najczęściej spotykane długości to 60, 70 i 80 cm.
Ryszard Kurek