Różaniec to jedna z najbardziej znanych oraz najczęściej odmawianych modlitw wśród wiernych na całym świecie. Kształt różańca, jako przedmiotu służącego do odliczania powtarzanych formuł, ewoluował na przestrzeni wieków. Jego konstrukcja inspirowana jest sznurami modlitewnymi, które używane są w Buddyzmie czy Islamie. To modlitwa, którą może odmawiać każdy, nie potrzeba do tego wiedzy teologicznej. Historia różańca świętego – zobacz jak się zaczęło.
Różaniec – co to jest?
W słownikach można znaleźć przynajmniej trzy znaczenia tego wyrazu. Pierwsze z nich odnosi się do nazwy modlitwy praktykowanej w Kościele rzymskokatolickim, która znana jest od średniowiecza. Pojęcie to oznacza również nabożeństwo, czyli wspólne odmawianie modlitwy różańcowej w kościele. Znaczenie trzecie terminu różaniec odwołuje się do przedmiotu złożonego z koralików połączonych łańcuszkiem lub sznurkiem. Używany jest do odliczania odmawianych modlitw. To materialne narzędzie, pozwalające nawiązać duchową więź z Matką Bożą. Jeśli jeszcze nie posiadasz różańca, koniecznie odwiedź holyart.pl, znajdziesz tam bogatą ofertę dewocjonaliów.
Różaniec – pochodzenie nazwy
Na początku modlitwa nosiła nazwę Psałterz Najświętszej Maryi Panny od obowiązku odmawiania określonej liczby psalmów przez mnichów w klasztorach. Pustelnicy, którzy nie potrafili czytać zobowiązani byli do odmawiania 50 razy Ojcze Nasz, z czasem, w związku z kultem Maryjnym – Zdrowaś Maryjo. Pomagały im w tym sznurki, na których zaplatali węzły lub nawlekali na nie paciorki. Jest wiele przypuszczeń, dlaczego zaczęto mówić o ‘różańcu’. Różaniec związany jest z łacińskim pojęciem rosarium, czyli ogród różany. Istnieje także legenda o rycerzu, który wstąpił do zakonu, gdzie codziennie składał wieniec z kwiatów pod wizerunkiem Maryi.
Różaniec i historia różańca ciekawią badaczy religii nie tylko w Polsce.
Po jakimś czasie postanowił odmawiać każdego dnia 50 razy Zdrowaś Maryjo, zamiast układać kwiaty. Zdarzyło się tak, że podczas podróży mnich został zaatakowany w trakcie modlitwy. Nie stało mu się nic złego, ponieważ na drodze napastnika ukazała się Maryja, układająca wieniec z pięćdziesięciu róż. Cud ten miał spowodować nawrócenie złoczyńcy i spopularyzowanie odmawiania różańca wśród ludzi. Różaniec stał się symbolem objawień uznanych przez Kościół, ponieważ ukazująca się Maryja często polecała modlić się w ten sposób. Występuje wiele wersji na genezę nazwy, ale to jedynie przypuszczenia i interpretacje, którymi możemy się kierować.
Tajemnice różańca świętego
W XIII wieku podstawową modlitwą odmawianą na różańcu stała się Zdrowaś Maryjo. Słowa powtarzano od 50 do 150 razy na wzór 150 psalmów, które praktykowali mnisi. W XV wieku jeden z zakonników – Dominik z Prus wprowadził zmiany w modlitwie różańcowej. Podzielił charakterystyczne etapy życia Jezusa i Maryi na najważniejsze wydarzenia, tworząc tym samym pięćdziesiąt tajemnic. Zakonnik rozesłał swoją innowację do różnych klasztorów, przez co modlitwa rozpowszechniła się. Później, teolog Alain de la Roche dokonał kolejnych zmian w funkcjonowaniu tajemnic i jeszcze bardziej spopularyzował różaniec. Sposoby odmawiania tej modlitwy ewoluowały przez kolejne dziesięciolecia, przybywało wiele nowych teorii. Ostatnie zatwierdzone zmiany, które odzwierciedlają metody praktykowane do dzisiaj, sięgają XVI wieku. Ustalono wtedy wszelkie zasady dotyczące odmawianych modlitw, ich kolejności oraz liczby powtórzeń. Zatwierdzono również trzy kategorie tajemnic (radosne, bolesne, chwalebne) wraz z ich rozważaniami. W 2002 roku papież Jan Paweł II dodał do różańca tajemnice światła, które dotyczą działalności publicznej Jezusa. Zostały one bardzo chętnie przyjęte przez wiernych.
Rytmiczne powtarzanie tych samych fraz pozwala uspokoić myśli i skupić się na przeżyciu duchowym, które powinna nieść modlitwa. Różaniec to też dobry sposób na medytację, kontakt z samym sobą czy łączność z Bogiem. Oprócz aspektów związanych z wyznawaną wiarą, modlitwa na różańcu ma pozytywny wpływ na zdrowie. Badania przeprowadzone na Uniwersytecie w Pawii potwierdziły, że stałe tempo powtarzania modlitw wzmacnia baroreceptory, odpowiadające za miarowe ciśnienie krwi.
Zobacz: Uniwersytet III Wieku